سوتک، آبشار

سوتک، آبشار \ āb-šār-e sūtak \ ، آبشاری واقع در شمال روستای پس‌قلعۀ شمیران، در مسیر کوهنوردی دربند، اوسون و شیرپلا.
این آبشار یکی از دو آبشار مشهور درۀ‌ اوسون در پشت روستای پس‌قلعۀ شمیران است که در فصل بهار، نمای دل‌انگیز دارد و در میان کوهنوردان بسیار مشهور است. 
از روستای پس‌قلعه برای صعود به قلۀ توچال، دو مسیر عمومی وجود دارد: یکی همان مسیر اصلی شیرپلا ست که از میان روستا و از مقابل رستورانها و دکه‌های سرراهی می‌گذرد و از طریق آبشار دوقلو و شیرپلا به قلۀ توچال منتهی می‌شود؛ مسیر دیگر، مسیر پشت روستا ست که از درۀ اوسون می‌گذرد. اگر از سمت شمال غربی بعد از گذشت از روستا از شیب نسبتاً تندی که حدوداً 700 متر بلندی دارد، بگذریم، به محلی می‌رسیم که از آنجا آبشار سوتک قابل رؤیت است.
این آبشار با حدود 30 تا 40 متر بلندی، بسیار باریک است و در سراسر سال جریان دارد. آب آبشار سوتک از درۀ گداهک که در شرق قلۀ کماچال در شمال ولنجک جای دارد، تأمین می‌شود. بدین ترتیب، رودخانه‌ای که از درۀ گداهک به سمت شرق روان است، از روی یک دیوارۀ‌ صخره‌ای به درۀ اوسون می‌ریزد و آبشار سوتک را تشکیل می‌دهد.
آب این آبشار از میان درختان فراوان مسیرش در درۀ اوسون جاری می‌شود و در دو راهی اوسون، به رودخانۀ پس‌قلعه (دربند) می‌پیوندد. همچنین در سمت راست دره در جوار مسیر پاکوبی که از آنجا بهترین منظرۀ آبشار سوتک را می‌توان دید، هتل اوسون بنا شده است. 
به گفتۀ اهالی محل، دلیل نام‌گذاری این آبشار به سوتک این است که صدای ریزش آب آن همانند سوت به گوش می‌رسد.

سیما صفری